Veilige sportomgeving

Oldenzaal, september

2024

Beste leden,

Een extra Doorloper, een thema-nummer! Daar moet een goede reden voor zijn. De reden is dat we expliciete aandacht willen schenken aan een veilige sportomgeving. “Is dat nodig dan? Wij hebben toch nooit problemen”. Voor zover we weten hebben we inderdaad nog nooit problemen gehad. We willen dit ook voorkómen. De KNSB heeft het overigens voor verenigingen als de OIJC verplicht gesteld.

In het kort

Waarom gaat het?

Het gaat om het houden/krijgen van een veilige sportomgeving. Een veilige sportomgeving draagt eraan bij dat de sporters, en vooral de jeugd, met veel plezier hun sport kunnen bedrijven. Grensoverschrijdend gedrag gaat vaak over kleine dingen, zoals plagen, achter gesteld worden, nare opmerkingen, enzovoorts. Het gaat dus niet alleen om wat je in de krant leest: seksueel ongewenst gedrag en grensoverschrijdend gedrag als intimidatie en onder druk zetten. Dit is bij ons nog nooit voorgekomen en verwachten we ook echt niet. De kleine dingen in grensoverschrijdend gedrag is niet altijd bewust gedrag. Vaak vindt het onderhuids plaats en gebeurt het zomaar. Je moet heel goed kijken om het te herkennen. We willen met z’n allen toch een omgeving houden/maken waarin kinderen en senioren met plezier kunnen sporten, zonder vervelende dingen te ervaren. Het is daarom nodig het te herkennen. Waar moet je dan op letten om het te zien? En, als iemand toch iets vervelends ervaart, moet hij/zij weten dat het bij onze club bespreekbaar is en er echt geluisterd wordt. Gelukkig heeft onze contactvertrouwens-persoon voor de OIJC nog steeds niets hoeven doen, maar weet dat ze klaar staat.

Wat gaan we doen?

We hebben gedragscodes gemaakt. Dit zijn de codes die door de KNSB zijn gemaakt en aangepast voor de situatie van de OIJC. Deze gedragscodes gaan we met de leden bespreken.
Er moet een vertrouwenscontactpersoon zijn. Afgelopen jaarvergadering hebben we daarvoor Marian de Weger-Stroot aan kunnen stellen.
Trainers, jeugdbegeleiders, contactvertrouwenspersoon en bestuursleden wordt gevraagd een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) te laten zien. Bedenk dat dit niets met wantrouwen te maken heeft, maar met transparant zijn over je eigen verleden. Het bestuur zal alle betrokkenen benaderen en uitleggen hoe dit moet. Er zijn voor de betrokkenen geen kosten aan verbonden.
Dit alles bespreken met de leden, tijdens de jaarvergadering. Hierbij expliciet aandacht voor het herkennen van grensoverschrijdend gedrag.
Tijdens de volgende jaarvergaderingen zal de veilige sportomgeving steeds aan bod komen. Henriët Wardenier zal, namens de KNSB, tijdens de komende jaarvergadering uitgebreid vertellen over de veilige sportomgeving en het herkennen van ongewenst gedrag.
Indien nodig zullen we daarna een cursus organiseren of leden in de gelegenheid stellen elders een cursus te bezoeken.

In de bijlage vinden jullie uitgebreide informatie over de veilige sportomgeving en ook de gedragscodes.

Vriendelijke groet,

Namens het bestuur

Klaas Postema

BIJLAGEN

Een veilige sportomgeving – Waar hebben we het over

Een veilige sportomgeving blijkt helaas niet altijd vanzelfsprekend te zijn. Te vaak worden sporters geconfronteerd met grensoverschrijdend gedrag. Dit kan zijn door bestuursleden, trainers, begeleiders en ook andere sporters. Het zijn niet altijd grote dingen, maar ook kleine dingen kunnen het voor sporters, en vooral de jeugd, vervelend maken en kan zelfs aanleiding zijn te stoppen met schaatsen.

Een veilige sportomgeving is een omgeving waarin kinderen en volwassenen met veel plezier hun sport kunnen bedrijven zonder geconfronteerd te worden met grensover-schrijdend gedrag (GOG).

Onder grensoverschrijdend gedrag vallen: onzorgvuldigheid/nalatigheid, plagen, pesten, discriminatie, intimidatie en machtsmisbruik, drugs en alcoholmisbruik, doping en matchfixing en natuurlijk seksueel overschrijdend gedrag. Gelukkig gaat het slechts in een klein aantal gevallen over incidenten en meldingen rondom seksuele intimidatie. Onder seksuele intimidatie wordt verstaan: enige vorm van ongewenst verbaal, non-verbaal of fysiek gedrag met een seksuele duiding dat als doel of gevolg heeft dat de waardigheid van de persoon wordt aangetast, in het bijzonder wanneer een bedreigende, vijandige, beledigende, vernederende of kwetsende situatie wordt gecreëerd.

Als schaatsclub willen we dat alle sporters met plezier en dus in een veilige omgeving, deel kunnen nemen aan de trainingen. We hebben sterk de indruk dat dit nu het geval is. We willen ook dat het zo blijft. Daarom ondernemen we actie.

Wat gaan we doen

Met behulp van het high-5-stappenplan kunnen we zien wat er voor de OIJC nodig is. Hieronder onze invulling van dit plan.

Hoe maken we een sportclub veilig

Gedragsregels maken, bespreken met onze actieve leden en toepassen. Vervolgens ook bij de ouders kenbaar maken. Taakomschrijving vertrouwenscontactpersoon op de website plaatsen. Mogelijkheden verzamelen om extra informatie (en cursussen) te verzamelen voor vrijwilligers die meer willen. Deelname aan cursussen voor trainers en vrijwilligers mogelijk maken en zo nodig zelf organiseren.

2) Risicoanalyse

Onze risicogroep is de jeugd. Tijdens en rond de trainingen zijn er contacten met onze trainers en vrijwilligers en hebben de kinderen onderling contact. Andere contactmomenten zijn de trainingsweek in Inzell en extra clubactiviteiten.

3) Wie doet mee

Bestuur, trainers, vrijwilligers, vooral de vrijwilligers die bij de jeugd betrokken zijn, en de vertrouwenscontactpersoon.

4) Wat spreken we af

We spreken met bestuur, trainers en vrijwilligers af dat ze de gedragscodes expliciet tot zich nemen en zich eraan zullen houden. Alle documenten worden toegankelijk gemaakt via de website van de OIJC. Alle leden en ouders krijgen een mail met informatie. Alle vrijwilligers die met de jeugd werken wordt om een VOG gevraagd.

De veilige sportomgeving wordt geagendeerd voor de komende jaarvergadering. De wijze van invoering leggen we aan de leden voor ter instemming.

Een vertegenwoordiger van de KNSB zal tijdens de komende jaarvergadering uitgebreid vertellen over de veilige sportomgeving en het herkennen van ongewenst gedrag. Indien nodig zullen we daarna een cursus organiseren of leden in de gelegenheid stellen elders een cursus te bezoeken. We zullen ervoor zorgen dat de trainers en betrokken vrijwilligers een VOG kunnen aanvragen. Via de link van het Centrum Veilige Sport Nederland (Centrum Veilige Sport) kunnen we dit gratis regelen.

5) Hoe houden we elkaar scherp

We stimuleren het volgen van cursussen om onjuist gedrag te herkennen. Veilige sportomgeving wordt jaarlijks geagendeerd op de jaarvergadering. We proberen de komende jaarvergadering een voordracht over de veilige sportomgeving te realiseren. Publicaties in het digitale clubblad, de Doorloper.

Extra informatie via link: KNSB – veilige sport

Verklaring omtrent Gedrag (VOG)

Onderdeel van het project is ook de Verklaring omtrent Gedrag. Bestuursleden, trainers, vrijwilligers (die met de jeugd werken) en vertrouwenscontactpersoon leveren een VOG aan. Dit heeft niets met wantrouwen te maken, maar met volledige openheid en preventie. De VOG wordt uitgegeven door Justis (de screeningsautoriteit van het ministerie van Justitie en Veiligheid). Voor veel posities in werk en vrijwilligerswerk is een VOG tegenwoordig verplicht. De KNSB stelt de maatregelen omtrent de veilige sportomgeving, inclusief de VOG’s, vanaf 1 januari 2025 verplicht.

Gedragscodes

Hieronder de gedragscodes van de KNSB, aangepast op onze ‘kleine’ club.

Voor sporters

Open zijn; Als je wordt gevraagd om iets te doen dat tegen je eigen gevoel, normen en waarden ingaat: meld dit, bijvoorbeeld bij de vertrouwenscontactpersoon (VCP) of het bestuur van de vereniging. Voor vragen en meldingen kun je ook terecht bij de KNSB en/of het Centrum Veilige Sport Nederland.

Anderen respecteren; Je hebt respect voor iedereen, voor de tegenstander(s), je teamgenoten, de scheidsrechter, je trainers, de toeschouwers en ieder ander. Je let op je taalgebruik en hoe je je aan anderen presenteert. Je geeft iedereen het gevoel dat hij of zij zich vrij kan bewegen.

Afspraken respecteren; Je komt op tijd, meld je (tijdig) af, luistert naar instructies en houd je aan de regels.

Netjes omgaan met de omgeving; Je maakt niets stuk, respecteert ieders eigendommen. Laat de kleedkamer netjes achter. Ruimt de materialen op. Gooit afval in de afvalbakken.

Van anderen afblijven; Je raakt (óók buiten de normale sportbeoefening) niemand tegen zijn of haar wil aan.

Zich aan de regels houden; Je leest de reglementen, de huisregels, deze gedragscode en alle andere afspraken, en houd je daar ook aan.

Niemand in zijn of haar waarde aantasten; Je onthoudt je van discriminerende, kleinerende of intimiderende opmerkingen en gedrag. Sluit niemand buiten en bent tolerant, ook wat betreft het gebruik van social media.

Niet discrimineren; Je maakt geen onderscheid naar godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht, seksuele gerichtheid, culturele achtergrond, leeftijd of andere kenmerken.

Eerlijk en sportief zijn; Je speelt niet vals, gebruikt geen verbaal of fysiek geweld, gebruikt geen doping. Doet niet mee aan het fixen van een wedstrijd, competitie of record. Fixt ook geen sportmoment, zoals de eerste valse start. Wedt niet op eigen wedstrijden.

Overtredingen van deze gedragscode melden; Je meldt overtredingen van deze code bij het bestuur en/of de vertrouwenscontactpersoon van de vereniging of de KNSB. Voor vragen en meldingen kun je ook terecht bij het Centrum Veilige Sport Nederland (0900-2025590, op werkdagen van 08:30 tot 17:30).

Bovenstaande gedragscode, ook in de online wereld, respecteren; Als je iets niet doet in real life, doe het dan ook niet online. Wees je ervan bewust dat wat je op internet publiceert voor eeuwig terug te vinden is.

Voor trainers, coaches en begeleiders

Zorgen voor een veilige omgeving; Je schept een omgeving en een sfeer, waarin sociale en fysieke veiligheid gewaarborgd is en ook zo wordt ervaren. Je houdt je aan de veiligheidsnormen, en -eisen.

Afspraken respecteren; Je komt, net als de sporters, op tijd. Als je niet kunt, regel je vervanging. Bij overmacht worden de sporters via een App bericht.

De regels en richtlijnen kennen en ernaar handelen; Je zorgt dat je op de hoogte bent van de regels en richtlijnen én past ze ook toe. Stelt ook je sporters in staat om er meer over te weten te komen. Bijvoorbeeld door ze mee te nemen naar voorlichtingsbijeenkomsten of te informeren over doping, matchfixing of seksuele intimidatie. Je mengt je niet oneigenlijk in dopingcontroleprocedures of (doping of tucht)-onderzoeken.

Zorgvuldig en oprecht zijn bij het vermelden van ervaring en functies; Je vermeldt alle relevante feiten bij de aanstelling als trainer, coach of begeleider. Je kunt een verklaring omtrent gedrag (VOG) overleggen.

Bewust zijn van machtsongelijkheid en (soms ook) afhankelijkheid, en deze positie niet misbruiken; Je gebruikt de positie niet om op onredelijke of ongepaste wijze macht uit te oefenen. Je onthoudt je van elke vorm van (machts)misbruik, emotioneel misbruik, grensoverschrijdend gedrag, waaronder seksueel getinte opmerkingen, aanrakingen en seksueel misbruik. Alle seksuele handelingen, -contacten en -relaties met minderjarigen zijn onder geen beding geoorloofd. Je hebt een meldplicht over seksuele intimidatie en misbruik.

Niemand in zijn waarde aantasten; Je onthoudt je van discriminerende, kleinerende of intimiderende opmerkingen en gedragingen. Je maakt geen onderscheid naar godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht, seksuele gerichtheid, culturele achtergrond, leeftijd of andere kenmerken. Je sluit niemand buiten en bent tolerant.

Een voorbeeld zijn voor anderen en zich onthouden van gedragingen en uitlatingen waardoor de sport in diskrediet wordt gebracht; Je bent je bewust van je voorbeeldrol. Je gedraagt je hoffelijk en respectvol, onthoudt je van grievende, en / of beledigende opmerkingen, ook bij het gebruik van social media.

Geen gunsten, geschenken, diensten of vergoedingen aannemen om iets te doen of na te laten wat in strijd is met de integriteit van de sport; Wordt je iets aangeboden om iets te doen of na te laten, meld dit dan aan het bestuur van de vereniging en/of de KNSB.

Toezien op naleving van regels en normen; Je ziet toe op de naleving van de reglementen, de huisregels, deze gedragscode en andere normen.

Open en alert zijn op waarschuwingssignalen; Je bent waakzaam en alert op signalen en aarzelt niet om signalen door te geven aan het bestuur, de vertrouwenscontactpersoon en / of contact op te nemen met de KNSB of het Centrum Veilige Sport Nederland (0900-2025590, op werkdagen van 08:30 tot 17:30).

Voorzichtig zijn; Je stelt nooit informatie beschikbaar, die nog niet openbaar is gemaakt en kan worden gebruikt voor het plaatsen van weddenschappen. Je wedt niet op de sport waar jij bij betrokken bent. Je drinkt tijdens het coachen geen alcohol.

Bovenstaande gedragscode respecteren, ook in de online wereld; Als je iets niet doet in real life, doe het dan ook niet online. Wees je ervan bewust dat wat je op internet publiceert voor eeuwig terug te vinden is.

Jeugdleden van andere ouders in je auto meenemen; Je hebt een inzittende-verzekering. Je houdt je aan de verkeersregels. Check altijd of de kinderen de gordel op de juiste wijze om hebben. Je hebt nooit meer kinderen in de auto dan er gordels beschikbaar zijn. Hou bij in- en uitstappen het verkeer en de jeugd in de gaten.

Voor bestuurders

Als bestuurder zorg je ervoor dat iedereen mee kan doen en zichzelf kan zijn. De bestuurder geeft daarom het goede voorbeeld en past onderstaande gedragsregels toe.

Voor een veilige omgeving zorgen; Je zorgt voor een veilige omgeving. Je schept een omgeving en een sfeer, waarin sociale veiligheid gewaarborgd is en ook wordt ervaren.

Dienstbaar zijn; Je handelt altijd in het belang van de vereniging of andere rechtspersoon en richt je op het belang van de leden.

Open zijn; Je handelt zo transparant mogelijk, zodat het eenvoudig is om verantwoording af te leggen en inzicht te geven in je handelen en beweegredenen.

Betrouwbaar zijn; Je houdt je aan de regels en afspraken, zoals de statuten reglementen en besluiten van de (inter)nationale bond. Je gebruikt informatie alleen voor het doel van de organisatie. Vertrouwelijke informatie wordt niet voor eigen gewin of ten gunste van anderen gebruikt.

Zorgvuldig zijn; Je handelt met respect en stelt gelijke behandeling voorop. Je weegt belangen op correcte wijze. Je bent zorgvuldig en oprecht bij het vermelden van ervaring en functies. Je gaat zorgvuldig en correct om met vertrouwelijke informatie. Je onderbouwt bestuursbesluiten goed, zodat er begrip is voor de gekozen richting.

Een voorbeeld zijn voor anderen en zich onthouden van gedragingen en uitlatingen waardoor de sport in diskrediet wordt gebracht; Je gedraagt je hoffelijk en respectvol, onthoudt je van grievende en/of beledigende opmerkingen. Je zet je intensief in om ervoor te zorgen dat alle sporters en begeleiders zich houden aan de gedragscodes. Sporters en begeleiders moeten gebonden zijn om bijvoorbeeld het tuchtrecht van toepassing te laten zijn. Als bestuurder ben je verantwoordelijk voor het – samen met de leden, trainers en ouders – opstellen van gedragsregels voor je eigen vereniging.

Meldingen en signalen van onbehoorlijk- en grensoverschrijdend gedrag serieus nemen; Bij meldingen en signalen neem je hierover direct contact op met de vertrouwenscontactpersoon.

Zich inspannen om het onderwerp integriteit bespreekbaar te maken en te houden; Je zorgt voor een bepaalde mate van alertheid in de organisatie voor onbehoorlijk en/ of grensoverschrijdend gedrag. Je stimuleert het melden van ongewenst gedrag. Je treedt adequaat op tegen het schenden van regels en normen door sporters, supporters en anderen. Je gaat na of een vrijwilligers van onbesproken gedrag zijn en vraagt de vrijwilligers een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) te tonen.